Workshop

Workshop Inside Outside

“Mi smo ovdje / We are here” is een sociaal cultureel theater project in de stad Bratunac (Bosnië-Herzegovina) en omgeving. We plannen theater workshops voor verschillende bevolkingsgroepen en verschillende generaties. Het doel is iets anders naast het gewone leven aan te bieden, omdat er niet veel culturele activiteiten in de regio zijn. Wij geloven dat er bij elke vorm van verbeelding – zoals in het theater en de kunsten – ruimte ontstaat de wereld op een andere manier te bekijken. Naast de theater workshops stimuleren we andere kleine projecten, door via foto en film de stad en haar inwoners voor elkaar zichtbaar te maken. De workshops worden gegeven door Giselle Vegter, een Nederlandse regisseuse en door Ilil Land-Boss, een Duits-Israelische actrice, regisseuse en dramatherapeute die in Duitsland woont.

Theater workshop met jongeren uit Bratunac en omgeving in samenwerking met Forum Žena

Van 15 tot 23 juli gaven we een zevendaagse workshop aan een groep jongens en meisjes tussen de 12 en 15 jaar, van zowel Servische als Bosnische achtergrond, wonend in de stad Bratunac en omliggende dorpen zoals Glogova en Voljavica en uit Sebrenica (waar vandaan taxi’s redden). We werkten elke dag van 10.00u tot 13.00u, in samenwerking met het NGO Forum Žena, dat (naast andere activiteiten) een zogenaamde Feministische School heeft waarin kinderen en jongeren belangrijke maatschappelijke vraagstukken over mensenrechten (en met name rechten van kinderen), seksegelijkheid, democratie en racisme leren.

In de workshop, met als titel ‘Inside/Outside’, werkten we met basis elementen van het theater, zoals beweging, tekst, pantomime, improvisatie en maskers en gebruikten we de principes van dramatherapie. Het leven van de jongeren zelf stond centraal: zij brachten hun eigen gedachtes, ideeën, dromen en talenten in. Ons centrale doel met de workshop en de presentatie was het versterken van de persoonlijkheid van de jongeren en hun helpen te geloven in zichzelf en de middelen die ze ter beschikking hebben.

We hebben de workshop voornamelijk opgebouwd aan de hand van de volgende doelen:

  • sterk op eigen benen leren staan, zelfvertrouwen opbouwen
  • open zijn, tolerant en respectvol naar anderen toe
  • de ervaring meegeven van een creatief proces in een groep
  • de ervaring meegeven dat elke participant op een belangrijke manier kan bijdragen aan dit proces met zijn eigen persoonlijke speciale talenten
  • ontdekken, ontwikkelen en uiten van creatieve bronnen in jezelf en daar uiting aan geven
  • jezelf leren onderscheiden binnen een groep en een eigen mening leren ontwikkelen

We gebruikten verschillende theaterspellen en –oefeningen om concentratie, bewustzijn en creativiteit te ontwikkelen en de diversiteit aan rollen van een persoon te vergroten.

„Ja sam…“/“I am…“/” Ik ben…”

We vroegen de jongeren een lijst te maken met wat ze zijn, om zo uit te leggen dat we allemaal verschillende rollen vervullen in het leven (we zijn bijvoorbeeld dochter, vriend, atleet etc.). In de vervolgsessies vroegen we ze om lijsten te maken met waar ze extra goed in zijn, wat ze durven te doen, waar ze moed voor hebben en ook waarvoor ze bang zijn. Gedeeltes van deze teksten werden gedeeld met de rest van de groep of in een soort ‘interviews’ in tweetallen. De mogelijkheid dingen voor jezelf te houden boden we altijd.

Elementen uit deze teksten werden later gebruikt in de presentatie, individueel of in koor uitgesproken. Later vroegen we de jongeren naar hun wensen voor de toekomst en integreerden hun opgenomen stemmen in de presentatie.

Binnenwerelden

We benaderden emoties via de creatie van bewegingen of sculpturen voor verschillende emoties (waarmee we, in de presentatie, een soort emotie-sculpturen-koor choreografeerden).

We vroegen de jongeren elk twee maskers te schilderen, een voor de zonnige kant van hun persoonlijkheid (zoals bijvoorbeeld hun krachten, talenten, wensen, dromen en aspecten van zichzelf die ze mooi vinden) en een voor de donkerdere kant van hun persoonlijkheid (zoals bijvoorbeeld angsten, nare dromen en aspecten van zichzelf die ze minder mooi vinden). Ze begonnen meteen zeer geconcentreerd te werken en we merkten dat op dat er van de elf kinderen, negen begonnen met het ‘donkere’ masker.

Dialogen zonder woorden

We maakten fysieke oefeningen in duo’s waarin het vinden van verschillende manieren van duwen en trekken onderzocht werd, waarin ze zich aan elkaar moesten spiegelen, moesten leiden of laten leiden en zich moesten laten vallen en door de groep opgevangen worden.

We maakten een choreografie waarin we op een redelijk abstract niveau van dans, mensen lieten zien die zich in hun expressie tegengehouden voelden door verschillende krachten.

Een centraal principe was het werken aan focus, staan of bewegen in de ruimte in een staat van hoge concentratie en bewustzijn, waardoor de jongeren de kracht van hun aanwezigheid konden voelen.

Je dagelijks leven fotograferen

Voor de weekenden, waarin we niet met de jongeren werkten, gaven we wegwerp camera’s mee met de uitnodiging dingen te fotograferen (plaatsen, objecten, personen etc.) die centraal staan in hun leven. Ze kregen de mogelijkheid iets te schrijven of vertellen over de foto’s, maar mochten ze ook zonder commentaar laten.

Op zaterdag de 24ste presenteerden we een korte performance in Dom Penzionera in Bratunac. Het proces was het belangrijkste in de workshops, we focusten niet op een eindresultaat. Aan het eind van de workshops maakten we een collage van de verschillende dingen die we gemaakt hadden, dat begon en eindigde met de jongeren die hun twee maskers dragen.

De foto’s die de jongeren gemaakt hadden werden tentoongesteld bij de presentatie. Later hebben we van de foto’s posters laten printen en die op publieke plekken in de stad Bratunac opgehangen.

Plannen voor de toekomst

We hebben contact met de vrouwen organisatie Maja en Jadar om vrouwen in Konjević Polje en Kravica workshops te geven.

We zijn op zoek naar mannenorganisaties in deze omgeven. We zijn geïnteresseerd in wat hun wensen zouden kunnen zijn.

We onderhouden goede contacten met Musicians without Borders, de muziek en theater organisatie voor de regio van Sebrenica, om daar connecties met de jongeren aan te gaan.

Neem contact met ons op als je meer wilt weten over ons werk, als je ideeën of wensen hebt voor andere workshops via giselle@hoteleldorado.nl

Bratunac

De naam Bratunac roept associaties op met een plek des onheils, omdat er grof is huis gehouden in de laatste oorlog en er nog veel nationalistische sentimenten zouden leven. Zoals iemand mij onlangs vroeg ‘Why Bratunac? ‘that is really a spooky place’. Nog niet precies wetende wat de geschiedenis was, kwam ik er vorig jaar via Bosnische vrienden toevallig terecht. Ik zag een stadje dat gewoon probeert te leven, met mensen zoals overal. Het verschil: de last van een loden verleden, een plek  waar langzaam en deels onzichtbaar een vredesproces zich voltrekt.  Ik  volg een aantal van deze mensen op hun weg om hun verhaal hier en waar gewenst ook daar, verder te vertellen.

Feiten

Bratunac ligt ver in het Oosten van Bosnië, aan de rivier de Drina, tegen de grens met Servië. Het ligt in de Servische Republiek, dat samen met de Federatie van Bosnië-Herzegovina het huidige Bosnië vormt. Er wonen nu ongeveer 20.000 mensen in de gehele regio. De oppervlakte bedraagt 293 km², de bevolkingsdichtheid is 71 inwoners per km².

De niet-Servische bevolking werd in 1992 uit Bratunac verdreven. Velen kwamen in de enclave van Sebrenica terecht, die in juli 1995 door Servische milities onder de voet werd gelopen, waarna de mannelijke bevolking werd vermoord. Ongeveer 10 tot 25 procent van de overlevenden is teruggekeerd, dit getal is een schatting.

De workshops kwamen mede tot stand door de gastvrijheid en steun van:

Familie Hasanovic: Biba, Muhamed, Meliha, Tima, Mevlida, Hilda, Amira, Paul en de inwoners van het dorp Ređzici.

En met financiële ondersteuning van:

Fam. Brok – Madelief Brok – Gienke Deuten – Cora Hagen – Elisa Beuger – Arthur Sonnen – Marianne Cornelisse – Wim Vegter- Danielle van de Ven – Anne Habermann – Paul Koenen – Kiek Wieshaupt – Hedwig Müller – Laurens Runderkamp – Markus Weber – Maarten en Anouk van der Cammen – Annemarie Klijn – Maaike van Dijk – Martine de Rooy – Ulla Fabry-Roelofsen – Johannes Roelofsen – Andrea Fischer

 

“Mi smo ovdje / We are here” is a social cultural theatre project in the town of Bratunac and surroundings. In the coming year – summer 2010 till summer 2011- we try to plan theatre workshops for different groups of inhabitants of different generations. The aim is to have something else next to ordinary life, because there are not many cultural activities in this region. We believe that by any means of imagination -like in theatre and art- there is an open space created to see the world in other ways. Next to the theatre work we encourage other small activities, by photo and film, to make the town and its people visible for each other. The workshops are given by Giselle Vegter, theatre director in the Netherlands and by Ilil Land-Boss, German-Israeli actress, theatre director and drama therapist living in Germany.

Theatre workshop with youngsters of Bratunac and region in cooperation with Forum Žena

From 15th to 23rd July we gave a seven days workshop to a group of boys and girls between 12 and 15 years, of Serb as well Bosniac background, living in the town of Bratunac as well as the surrounding villages Glogova and Voljavica and in Srebrenica (for whom we provided taxis). We worked every day from 10:00 to 13:00, in collaboration with the NGO Forum Žena, which is, among other activities, having a so-called Feministic School, in which children and youngsters learn about important questions of society like human (and especially children’s) rights, gender equality, democracy, racism and so forth.

In the workshop, which had the title ‘Inside/Outside’, we worked with basic elements of theatre like movement, text, pantomime, improvisation and masks, and used principles of Dramatherapy. The life of the youngsters themselves was in the centre of the work: they brought in their own thoughts, ideas, dreams and talents. Our general aim with the workshop and the presentation was to strengthen them in their personalities and help them believe in themselves and their resources.

We built our workshop mainly from out of the following goals:

*standing stronger in one-self, having more self-security

*be open, tolerant and respectful towards others

*making the experience of a creative process in a group

*making the experience that every participant can contribute, with personal special talents, an important part in this process

*discovering, developing and expressing creative sources in one-self, becoming active

*distinguishing one-self from a group and developing one’s own opinion

We used different theatre games and exercises to develop concentration, awareness and creativity and widen the personal role-diversity. Next to this, we worked more thoroughly on the following aspects:

„Ja sam…“/“I am…“

We asked the youngsters to write a list of what they are, explaining that we all have many roles in life (we are for example a daughter, a friend, an athlete etc.), and in following sessions to write lists of what they are especially good in, what they dare or have the courage to do, and what they are afraid of. Parts of these texts were shared in the group, parts in small ‘interviews’ in couples, and there was always the possibility of keeping things for oneself.

Elements of these texts were later used in the presentation, spoken individually or in choirs.

Towards the end, we also asked the youngsters about their wishes for their future, and integrated their recorded voices into the performance.

‘Inside worlds’

We approached emotions via the creation of movements or sculptures for different emotions (with which, in the presentation, we choreographed a kind of emotion-gestures chorus).

We asked the youngsters each to paint two masks, one for the ‘brighter’ side of their personality (for example their strength, talents, wishes, dreams and aspects in themselves that they like) and one for the ‘darker’ side of their personality (for example their fears, bad dreams and aspects in themselves which they like less). They immediately entered into a very concentrated work, and we noticed that out of 11 children, 9 started with the ‘dark’ mask.

‘Dialogues without words’

We made physical exercises in couples of finding different ways of pushing and pulling, mirror each other and follow and lead, as well as letting oneself fall and being caught by the group.

We made a choreography, showing on a more abstract level of dance people wanting to express themselves and being held back by different forces.

One very central principle was the work on focus, standing or moving in space in a state of high concentration and awareness, by which the youngsters could feel the power of their presence.

Photographing your daily life

For the weekend, in which we didn’t work wit the youngsters, we distributed disposable photo-cameras with the invitation to take pictures of things (places, objects, persons etc.) central in their lives. They had the possibility to write or tell something about the pictures, or leave them without comment.

On Saturday, 24th we presented a small performance in Dom Penzionera in Bratunac.

The processes playing the main role in the workshop, we didn’t focus on an end result during it, but towards the end built a collage of some of the elements created, which started and ended with the youngsters wearing the two masks.

Next to the performance, we displayed the pictures made by the youngsters on the walls.

Later we printed posters of their pictures, which we hung in public places of the town of Bratunac.

Future plans

We are in contact with the women organizations Maja and Jadar to offer the women of Konjević Polje and Kravica a workshop in autumn or winter 2010.

We are in contact with the schools of Bratunac to offer the pupils a theatre workshop in the same period.

We are on the search for organizations of men in this region. We are interested to know what their needs could be.

We are in close dialogue with Musicians without Borders, the music and theatre organisation for the region of Srebrenica, to make connections with the youngsters in both regions.

Contact If you want to know more about our work, if you have ideas or wishes for other workshops, or want to connect, please contact us: giselle@hoteleldorado.nl